Zielony marketing

Systemy zarządzania środowiskiem

Akty prawne, względy ekonomiczne i dbałość o własny wizerunek powodują, że coraz więcej przedsiębiorców rozważa wprowadzenie strategii i technologii przyjaznych
dla środowiska naturalnego

Przyjmowanie przez firmy orientacji prośrodowiskowej jest powszechne w krajach wysoko rozwiniętych. Wiąże się to ze wzrostem świadomości ekologicznej konsumentów. Często słyszy się o konsumpcji społecznie odpowiedzialnej. A że istotą marketingu jest dostosowanie produktu do potrzeb klienta, wielu wytwórców podejmuje się stworzenia proekologicznych warunków produkcji i usług. Taki zielony marketing zatacza coraz szersze kręgi przede wszystkim w dużych międzynarodowych korporacjach, zwłaszcza w tych, które dysponują odpowiednimi środkami na skuteczną politykę informacyjną. Informowanie opinii publicznej o wdrożeniu nowych technologii, przyjaznych dla środowiska naturalnego, to niezbędny element zielonego marketingu.
Mirosław Bachorz, ekspert z wrocławskiej firmy szkoleniowej zajmującej się ochroną środowiska, podkreśla, że taka postawa ma również podłoże ekonomiczne. – Firmy, dokonując analizy swojego oddziaływania na środowisko często dochodzą do wniosku, że nowa inwestycja, zgodna z ostrzejszymi niż do tej pory wymogami ochrony środowiska, w przyszłości przyniesie realne korzyści finansowe – mówi Mirosław Bachorz.
Niektóre organizacje szukają we wprowadzaniu ekologicznych metod dofinansowania swojej działalności – w postaci tańszych kredytów na inwestycje, dotacji unijnych czy rządowych. Również zmieniające się w Polsce prawodawstwo dotyczące ochrony środowiska narzuca przedsiębiorcom nowe rozwiązania.
Wszystko to stanowi wystarczające przesłanki do tego, by wprowadzać w firmach systemy zarządzania środowiskiem (określane czasem jako systemy zarządzania ekologicznego czy środowiskowego). Głównym celem takich działań jest – oprócz wykazania poważnego stosunku do kwestii ekologii – realne zmniejszenie negatywnego oddziaływania na otaczającą naturę.
Można przyjąć, że ideę systemów zarządzania środowiskiem w przedsiębiorstwach wprowadziła konferencja ONZ w Rio de Janeiro w 1992 r. W oparciu o niepokojące wyniki raportów dotyczących stanu środowiska naszej planety przyjęto tzw. Agendę 21 – dokument wyznaczający wszystkim krajom zmiany, jakie należy wprowadzić, by rozwiązać globalne problemy – również ekonomiczne i ekologiczne. W tym samym roku, pod naciskiem opinii publicznej, największe światowe koncerny podpisały „Kartę Biznesu Zrównoważonego Rozwoju Międzynarodowej Izby Handlowej”, która wyznacza ekologiczne priorytety w działalności biznesowej.
W 1993 r. wszedł w życie wspólnotowy system EMAS. Przedsiębiorcy, którzy decydują się na wprowadzenie tego systemu, skupiają się przede wszystkim na możliwościach ciągłego zmniejszania negatywnego oddziaływania na otoczenie.
Kolejnym systemem zarządzania środowiskiem jest pochodzący z Wielkiej Brytanii BS7740: 1994. Norma ta zawiera wymóg zgodności z aktualnymi przepisami prawa, zobowiązanie do stałej poprawy skuteczności działania, a także obowiązek podawania do publicznej wiadomości polityki organizacji wobec środowiska.
Najpopularniejszym systemem wśród polskich firm jest ISO 14001. Wspomaganie działań związanych z ochroną środowiska, ograniczenie i zapobieganie emisji zanieczyszczeń to naczelne założenia tej normy.
Podstawą skutecznego wdrażania systemów zarządzania środowiskiem w każdym nowoczesnym przedsiębiorstwie musi być odpowiednia misja i strategia firmy. Wykorzystanie kapitału do proekologicznych zmian w produkcji, doskonalenie struktur organizacyjnych i poprawa kultury ekologicznej pracowników to elementy, dzięki którym wprowadzanie wspomnianych wcześniej norm przyniesie oczekiwane skutki całemu przedsiębiorstwu. •

Przy przygotowaniu artykułu wykorzystano teksty Lucyny Garbacz „Zielony PR” i „Zarządzanie środowiskiem – korzyści i koszty” (dwumiesięcznik „Ekologia”).