Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Historia na Żuławach. Serownia na parceli Rossgarten 17, czyli przy obecnej ulicy Kopernika 17

red.
foto.Archiwum ŻPH
Serownia na parceli Rossgarten 17, czyli przy obecnej ulicy Kopernika 17, istniała od 1890 roku. Wcześniej, w tym miejscu znajdowały się stajnie pierwszej nowodworskiej poczty. Pierwszym dzierżawcą był Leonhard Krieg, od 1874 roku posiadający już mleczarnię w Myszewie (Groß Mausdorf). Rodzina Krieg przyjechała do Prus ze Szwajcarii w poszukiwaniu miejsca do lepszego życia.

Od początku produkowano w ówczesnym Tiegenhof (dzisiejszym Nowym Dworze Gdańskim) sery typu szwajcarskiego (ementaler) i tylżyckiego. W 1892 roku w odkupionych budynkach powstała wzorcowa mleczarnia i serownia z nowoczesnym na owe czasy, pierwszym w tej części Europy, systemem chłodniczym.

W 1902 roku, po wielkim pożarze, przedsięwzięcie znacznie rozbudowano. Z tego roku pochodzi główny budynek, o czym świadczy data na elewacji frontowej. Na jego szczycie znajduje się metalowa chorągiewka z inicjałami właściciela – LK. W tym czasie firma posiadała lub dzierżawiła mleczarnie w Marzęcinie (Jungfer), Orlińcu (Neulanghorst), Kmiecinie (Fürstenau) i Szkarpawie (Scharpau). W latach 1912–1914 wszystkie przedsiębiorstwa Kriega przerabiały łącznie w sezonie letnim blisko 50000 litrów mleka dziennie. W tuczarniach m.in. w Orłowie (Orlofferfelde) i Kmiecinie (Fürstenau), hodowano 6000 świń. Zatrudniano 60 osób.

W okresie Wolnego Miasta Gdańska produkcja ze względu na zmianę rynków zbytu i granic celnych uległa zmianie. W 1924 roku zaczęto produkować sery topione, co stanowiło wówczas nowość na rynku. W 1929 roku w skład firmy weszła mleczarnia w Kępinach Małych (Zeyersvorderkampen), a w 1931 w Żelichowie-Cyganku (Tiegenhagen). Pod koniec lat 30. dwudziestego wieku przedsiębiorstwo przerabiało latem do 17000 litrów mleka dziennie. Hodowano 1500 sztuk trzody chlewnej. Łączne zatrudnienie wynosiło 40 osób.

W Wolnym Mieście Gdańsku znaczna większość mleczarni należała do Szwajcarów. W czasie II wojny światowej ich przedsiębiorstwa zostały upaństwowione. Po jej zakończeniu za znacjonalizowane i pozostawione mienie rodzina Krieg otrzymała odszkodowanie. Zabudowania mleczarni tuż po wojnie stanowiły magazyn łupów armii radzieckiej. Później, do lat 80. XX wieku, była tu baza Spółdzielni Transportu Wiejskiego i magazyny Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska.
23 lutego 1993 roku grupa inicjatywna skupiona w Klubie Nowodworskim, przy aprobacie i wsparciu ówczesnych władz samorządowych, postanowiła o założeniu Muzeum Żuławskiego. Jego uroczystego otwarcia dokonano 11 czerwca 1994 roku.

W 2009 roku gmina Nowy Dwór Gdański rozpoczęła kompleksową przebudowę obiektu w części wpisanej do rejestru zabytków powołując do życia z dniem 1 maja 2011 roku Żuławski Park Historyczny.

źródło: Żuławski Park Historyczny

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak globalne ocieplenie zmienia wakacyjne trendy?

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nowydworgdanski.naszemiasto.pl Nasze Miasto