Matura na archiwalnych zdjęciach. Tak przed laty wyglądal egzamin dojrzałości w nowodworskich szkołach

Matura kiedyś i dziś

Egzamin dojrzałości wprowadzono w 1812 w Księstwie Warszawskim i zakłada się, że to właśnie w ówczesnych Prusach matura pojawiła się po raz pierwszy. Był to egzamin wieńczący ukończenie 9-letniego, nowego typu nauczania, z podziałem na klasy i godziny.

Egzamin dojrzałości w swojej formie zmieniał się na przestrzeni lat, ale był zawsze ważnym etapem na drodze ku dorosłości, pewnego rodzaju przejściem ze świata uczniowskiego do dorosłego. Starsze pokolenia pamiętają, że kiedyś egzamin był bardzo szanowany w społeczeństwie. Do uczniów po zdaniu matury zwracano się już per pan/pani. Podkreślając w ten sposób ich dojrzałość i nowy etap w życiu.

Obecnie, matura (lub egzamin maturalny) również jest świadectwem ukończenia ważnego etapu edukacyjnego i przepustką na studia. Wytyczne, bezpieczeństwo, zasady egzaminu wyznacza Centralna Komisja Egzaminacyjna powołana przez Sejm w 1999 roku. Między innymi dlatego w całej Polsce obowiązują te same tematy i arkusze. Wcześniej, to szkoły przygotowały tematy i zadania, dlatego egzaminy różniły się od siebie.

Mała matura

W Polsce w 1932 roku przyjęto ustawę o ustroju szkolnictwa i wprowadzono wtedy tzw. małą maturę, którą uczniowie zdawali po ukończeniu czteroletniego gimnazjum ogólnokształcącego lub zawodowego. Po wojnie wprowadzono system 8 klasowej podstawówki i zlikwidowano gimnazja oraz małą maturę.

Mała matura nie uprawniała do podjęcia studiów. Było to możliwe dopiero po zdaniu drugiego egzaminu-matury kończącej dwuletnie liceum ogólnokształcące bądź trzyletnie liceum zawodowe.

Matura i różne nazwy egzaminu

Matura, a dokładnie egzamin maturalny zdają uczniowie w Polsce od 2005 roku (tzw. nowa matura), wcześniej tzw.stara matura, była oficjalnie nazywana egzaminem dojrzałości. Jednak określenie „egzamin dojrzałości” jest tak mocno zakorzenione w języku polskim, że często używamy go zamiennie ze słowem „matura” lub „egzamin maturalny”, a wszyscy bez cienia wątpliwości rozumieją, że dotyczy to egzaminu, który nie tylko zwieńcza etap edukacji, ale także jest przepustką na studia.