Ratunek dla Kuchni Obozowej. List intencyjny gminy Sztutowo i muzeum Stutthof.

Gmina zamierza starać się o dofinansowanie na wykonanie niezbędnych ekspertyz i dokumentacji. Wniosek o dofinansowanie zostanie złożony jeszcze w listopadzie do Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach naboru „Miejsca pamięci i trwałe upamiętnienia w kraju 2021”.

Budynek Nowej Kuchni powstał w 1944 roku w ramach planowanej rozbudowy obozu Stutthof. Przeznaczony był na wydawanie posiłków dla ok. 100 000 więźniów. Nigdy jednak nie został wykorzystany zgodnie z przeznaczeniem – pełnił rolę magazynu, a pod koniec sierpnia 1944 r. tymczasowo stał się miejscem zakwaterowania grupy więźniów żydowskich.

Obecnie teren obozu jest podzielony jest na dwa obszary. Terenem gdzie usytuowane były baraki więźniów, krematorium oraz budynek komendantury zarządza muzeum Stutthof. Gmina Sztutowa ma natomiast pod swoją jurysdykcją obszar z dwoma halami fabrycznymi, w których funkcjonowały warsztaty Niemieckich Zakładów Wyposażeniowych oraz właśnie Kuchnia Obozowa. Zdaniem Gminy Sztutowo nieruchomość, jako element byłego obozu koncentracyjnego, powinna zostać włączona do Muzeum Stutthof.

Mimo że gmina działania dążące do przekazania nieruchomości rozpoczęła jeszcze w 2007 roku, do dziś nie udało się sprawy sfinalizować. Dziś budynek (parterowa, wielkopowierzchniowa hala) jest nieużytkowany. Choć władze pod nadzorem inspektora budowlanego wykonały prace zabezpieczające, zabytek niedostosowany do żadnej funkcji stopniowo niszczeje.

- Upływ czasu jest bezwzględny dla zabytków. Gmina na przełomie dwóch ostatnich lat wydatkowała kwotę około 200.000 zł. na prace związane z zabezpieczeniem obiektów przed dalsza destrukcją

- tłumaczy wójt Robert Zieliński. -

Wiadomym jest, iż obiekty winny pełnić funkcję muzealną, dydaktyczną. Właściwa ochrona zabytków, zapewni właściwe świadectwo dla minionych kart historii, natomiast należyta dbałość przyczyni się do spełnienia obowiązku właściwej pieczy nad zabytkami.

By w jakikolwiek sposób ruszyć sprawę Nowej Kuchni Obozowej niezbędne jest podjęcia współpracy na stopniu ministerialnym.

- Współpracę z ministerstwem długo można było porównywać z głuchym telefonem. Wiele lat nie reagowano właściwie na argumenty gminy Sztutowo. Obecnie nie można jeszcze mówić o współpracy. Ministerstwo jasno określiło kierunek swoich działań. Pozytywnie rekomendują przejęcie obiektu, jednak to gmina powinna przygotować budynek do przejęcia.

- wyjaśnia wójt Zieliński.

- Wydatkowanie środków publicznych na cel, którego realizacja nie będzie stanowiła zadania własnego gminy jest przy naszym skromny budżecie trudna do realizacji. Środki na sfinansowanie remontu, tym samym adaptacji, powinny w całości pochodzić ze skarbu państwa. W naszej ocenie jest to obowiązek Państwa Polskiego.

Najlepszym rozwiązaniem finansowym dla gminy byłoby przekazanie zabytku przy jego obecnym stanie. Jeżeli okaże się to niemożliwe, gmina może być zmuszona do sfinansowania tworzenia dokumentacji oraz prac budowlanych z własnego budżetu.

- Gmina rozumie, że na właścicielu ciąży szereg obowiązków i na miarę posiadanych możliwości są one realizowane. Jednak w sprawie chodzi o wartości nadrzędne jakim są karty historii, który należy się pamięć i szacunek. Odwlekanie w czasie przejęcia obiektów niestety działa na niekorzyść zabytków

- zaznacza wójt.