Historia wsi była wielokrotnie przerywana przez wydarzenia wojenne. Podczas oblegania twierdzy Gdańska Głowa, wieś została zniszczona. W 1641 roku, osadnicy holenderscy ponownie założyli Izbiska, przywracając jej dawny blask.
W 1820 roku wieś liczyła 277 mieszkańców wyznania katolickiego i ewangelickiego, a na jej terenie żyło 31 mennonitów. To właśnie różnorodność wyznań tworzyła unikalny charakter tej wsi.
Kolejne lata przyniosły nowe wydarzenia. W 1868 roku, petycje podpisali J. van Bergen, właściciel gospodarstwa, oraz inny van Bergen — ekonom. To dowodziło zaangażowania mieszkańców w sprawy swojej wsi i troski o jej rozwój.
Warto również zwrócić uwagę na układ przestrzenny wsi, Jest to rzędówka przywałowa po zachodniej stronie lokalnego kanału.
Krajobraz kulturowy miejscowości szybko zanika. Z istniejących jeszcze w latach 90. XX wieku 16 drewnianych domów zachowanych jest jedynie kilka. Układ siedlisk, rozłóg pól i częściowo starodrzew przydomowy są dowodem na to, że historia wsi jest wciąż obecna.
Listopadowy pożar podcienia
Nad ranem, w środę, 1 listopada 2017 r. wybuchł pożar w Izbiskach. Doszczętnie spłonął zabytkowy dom podcieniowy. Do zdarzenia doszło, krótko po godzinie 5 rano. Z ogniem walczyło w sumie 13 zastępów strażackich. Wcześniej w maju 2017 r. runął podcień domu. Obiekt miał wydany przez inspektora nadzoru budowlanego zakaz użytkowania.
Na szczęście podczas pożaru nikomu nic się nie stało. W chwili pożaru nie było w budynku większości lokatorów. Całkowitemu spaleniu uległ cały ich dobytek łącznie z pieniędzmi, odzieżą i tym podobnymi. W ciągu kilku dni założono zbiórkę na pomoc pogorzelcom.
Penner i jego tragedia
Dom podcieniowy w Izbiskach pod numerem 13 pochodzi z 1886 r. Posiada płytką wystawkę wspartą na 6 żeliwnych kolumnach - 4 od frontu i 2 po bokach. W budynku zachowane pierwotne wyposażenie wnętrza — piece, stolarka drzwiowa, klamki i dekoracja laubzekinowa w szczytach domu.
Na terenie gospodarstwa znajduje się stodoła z 1734 r., o czym informuje napis wyryty na jednej z oryginalnych belek. Stodoła została znacznie przebudowana w latach 70 - tych XX wieku. Pierwotnie była dłuższa i miała wielkość 2 lub nawet 3 boisk. Po przebudowie znacznie skrócona i obniżona ok. 2 m.
WARTO PRZECZYTAĆ: Kępiny Małe - wieś Królestwa Polskiego
Do wojny właścicielem gospodarstwa był mennonita o nazwisku Penner. Pod koniec wojny jego córki zamordowali żołnierze Armii Czerwonej. Penner z rozpaczy, po stracie rodziny, popełnił samobójstwo — powiesił się. Ostatnią posługę dla nich wykonał służący Dyck. A on z kolei został zamordowany przez polskiego policjanta.
O wydarzeniu tym wspomina Jerzy Domino w Katalogu zabytków osadnictwa holenderskiego w Polsce.
Polskie skarby UNESCO: Odkryj 5 wyjątkowych miejsc
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
